Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk Ermeni
kadın dergisi Gitar'ın editörüdür.
"Fikirlerimiz çiçek
açmalı"
Etkinlik Alanı
Basın
"Çoğu kez tanık
olmuşsunuzdur, kendi erkeğinden daha düşünceli, daha öngörülü ve daha işbilir
kadınlar vardır; ama bilerek, yol yordam bilmez erkeğe körü körüne boyun eğmek
zorunda kalırlar; çünkü kurallar gereği, kadın dili kesilmiş kuş olmalıdır ve
erkek, karga da olsa, kendi ötmeli, kurum kurum hükmetmelidir… Evet, sevgili kız
kardeşim, işte benim düşüncelerim böyle. Bizim fikirlerimiz çiçek açmalı.
Yetenekli kişiler bunu görev edinmeli, uyuşuk kafaları meşru yollarla harekete
geçirmeli, uyanık olup özgürlüklerine sahip çıkmalı, eğitim çağrısı yapmalıdır.
Okuma salonları, meclisler oluşturup yüreklere ve beyinlere seslenen bilgiler
öğrenmeli ki ilerleme yolunda adımlar atabilelim ve insan sayılabilelim..."
ELBIS GESARATSYAN
Elbis Gesaratsyan, Namagani ar Intertsaser Hayuhis
(Eğitimsever Ermeni Kadın Okura Mektuplar, İstanbul, 1879.
Osmanlı Imparatorluğu'nun ilk Ermeni kadın gazetecisi olan Elbis
Gesaratsyan 1862 ve 1863 yılları arasında ilk Ermenice kadın dergisi Gitar'ı
yayımladı. Gitar dergisinin ilk sayısında Vatanperverlik Ruhu, Genç Kızlara,
Topluma Hizmet, ve Hakkını Kullanmak Küstahlık Değildir başlıklı dört yazısı
bulunmaktadır. Maddi sorunlar nedeniyle Gitar dergisini ancak yedi sayı
çıkarabilmiştir. Gitar dergisinde yazarken makalelerinde Yelbis Garebedyan
Doğramacı imzasını kullananan Elbis Gesaratsyan, yazılarında kadınların toplum
hayatındaki rolleri ve kadınların eğitimi konularını işlemiştir.
Eserleri
* Elbis
Gesaratsyan, Gitar, İstanbul, 1862 – 1863, 7 sayı,
* Elbis Gesaratsyan, Namagani ar Intertsaser Hayuhis
(Eğitimsever Ermeni Kadın Okura Mektuplar), İstanbul, 1879
Sosyal Sorumluluk
Projeleri
Elbis Gesaratsyan, Namagani ar Intertsaser Hayuhis (Eğitimsever
Ermeni Kadın Okura Mektuplar) kitabının (1879) satış gelirini Azkanıver
Hayuhyats Ingerutyun'a (Milletperver Ermeni Kadınlar Cemiyeti)
bağışlamıştır.
Hakkında
Yazılanlar
* Serpil Çakır, Osmanlı Kadın Hareketi, İstanbul,
2011.
* Lerna Ekmekçioğlu; Melissa Bilal, Bir Adalet Feryadı –
Osmanlı'dan Türkiye'ye Beş Ermeni Feminist Yazar 1862-1933, Aras Yayınevi,
İstanbul, 2006, ss. 22-34.
* Melissa Bilal, Lerna Ekmekçioğlu, Belinda Mumcu, "Feminizm:
Bir Adalet Feryadı" Hayganuş Mark'ın (1885-1966) Hayatı, Düşünceleri ve
Etkinlikleri Üzerine Bir Çalışma, Toplumsal Tarih Dergisi Üniversite Öğrencileri
Tarih Yarışması, Ekim 2000.
Kaynakça
Elbis Gesaratsyan tanıtım sayfasında yararlanılan
kaynaklar
Elbis Gesaratsyan tanıtım sayfasındaki görseller için
kaynak
Aras Yayınevi, İstanbul
İstanbul Kadın Müzesi (İKM) Elbis Gesaratsyan'ın günümüze ulaşan
tek resmini ve Elbis Gesaratsyan'ın Namagani ar Intertsaser Hayuhis (Ermeni
Kadın Okura Mektuplar) kitabının görselini kullanmamıza müsaade ettiği için,
Aras Yayınevi'ne çok teşekkür eder.

Hiç yorum yok:
Yorum Gönder